Hoewel er nog voldoende Wilde Planten zijn waarover iets te vertellen valt, wordt het deze keer een kamerplant.
In Maart vroeg iemand, in de rubriek Vraag en Aanbod in het ED, om een stek of zaad van de Clivia, ik ben niet zo goed met kamerplanten, en ben altijd geneigd om ze buiten te zetten, maar het is me gelukt om de Clivia al ruim vijftig jaar in leven te houden. De Clivia is voor mij vooral een herinnering aan Goke.
Goke was wat men vroeger zou zeggen een “Pronte” ongetrouwde kraamverzorgster, met een uitgesproken mening over alles.
In mijn kindertijd onze buurvrouw, en toen ik zwanger werd, was ze al met pensioen.
De huisarts, die ook bij ons in de straat woonde, en de bevalling zou doen, raadde me aan Goke te vragen voor assistentie bij de bevalling. Dat gebeurde en ze bleef dan ook maar meteen, de toen gebruikelijke 10 dagen, om te zorgen voor moeder en kind.
En zo geschiedde ook bij de geboorte van de volgende.
Ze woonde in een mooi oud huis, met een grote (wilde) tuin, binnen stonden alle vensterbanken vol met potjes, boterdoosjes en blikjes gevuld met allerlei stekjes. Bij een bezoek aan haar, maakte vooral een oude (wasketel ?) vol met bloeiende Clivia’s indruk. Ik ging dan ook naar huis met een kwekeling. Het is nu ruim 50 jaar geleden, en van die plant heb ook al vaak met nieuwelingen lopen leuren.
Ik noem de plant altijd Goke, en heb er een haat liefde verhouding mee. Ze vraagt om zorg, in volle bloei is ze prachtig, maar om ze zover te krijgen…… dat lukt mij niet ieder jaar.
De Clivia is van de Narcisfamilie/Amaryllidacea. Er zijn enkele soorten, komt oorspronkelijk uit Zuid Afrika, en is door John Lindley, (Engelse botanicus 1799/1865) vernoemd naar Lady Charlotte Florentine Clive), een hertogin en gouvernante van koningin Victoria.
De Clivia van Goke is de Clivia miniata, en wordt ook wel St. Jozefplant genoemd.
Het is een taaie plant, met een stevig donkergroen blad, het is een schaduwminnende plant, houdt na de bloei van rust, en krijgt flinke wortels. De uitgebloeide stengel wordt meestal verwijderd om eerder nieuwe bloemen te krijgen, maar de zaden die op flinke rode bessen lijken, zijn ook de moeite waard.
En waarom St.Jozefplant? Ik hoopte op een mooie legende, bijvoorbeeld Jozef die Maria een aanzoek doet bij een perk met Clivia´s. Niet dus, 19 maart is de verjaardag van St.Jozef en als men het goed doet is de Clivia rond die tijd in volle bloei. En toevallig is ook Goke’s verjaardag in maart!
Het is een kamerplant. In Zuid Afrika groeit hij in het wild. En misschien met de huidige klimaatverandering in de toekomst, (ik tel nu 12 nieuwelingen in mijn te kleine pot) een perk met Goke’s Clivia in de Wilde Plantentuin ?
Leen Verhoeven, augustus 2019