Onlangs brachten we met de vrijwilligers een bezoek aan het landgoed van Roel Winters. Ik was onder de indruk, hij had het goed voor elkaar en laat de natuur zijn gang gaan. Of dat in onze tuin ook zou kunnen? Dan moeten we wel de naambordjes wegdoen. Wij zijn nu in de Wildeplantentuin al weer bezig met het verwijderen van planten, waarvan wij vinden dat ze in een bepaald perk niet horen. Voelde ik me al wat schuldig, lees ik ook nog een artikel in de krant van wildplukker Edwin Flores, die de natuur ziet als een soort supermarkt, waar je met wat moeite heerlijke maaltijden kunt plukken. Wij sjouwen waarschijnlijk allerlei lekkers naar de composthoop. Zo ben ik al dagen bezig om Moerasspirea en andere woekerende planten te verwijderen. Het is een vreselijke karwei, want het zijn planten met zeer sterke wortels die dan vaak ook nog wortelen in een andere plant.
Toch eens opzoeken of Moerasspirea (Filipendula ulmaria), eetbaar of anderszins ergens goed voor is. Dat ze mooi is, weet ik. Met wit-gele bloemen en, lees ik ergens, al gevonden 11.000 voor Christus in de overblijfselen van een graf in Schotland. Geliefd bij Druïden en bestempeld als Heilig kruid, samen met Watermunt en IJzerhard.
De kruidenwetenschapper John Gerard schreef al in 1597: “De bloemen en bladeren maken het hart vrolijk en brengt de zintuigen in verrukking!”
De plant krijgt vele namen zoals Trouwkruid, Spierkruid en Geitenbaard (zo genoemd vanwege haar op een geitensik lijkende bloemen). En vanwege haar roomkleurige en naar amandel en honing geurende bloei: Koningin van de weide, en wat te denken van de naam Heksenkruid? Heksen konden zich namelijk bij het opsnuiven van de geur in tweeën splitsen. Ga ik ook eens proberen, een extra vrijwilliger is toch mooi meegenomen!!
De bloemen werden vanwege de geur in kamers gestrooid en men maakte slingers van de bloemen voor pasgetrouwde stelletjes. Koningin Elisabeth I van Engeland was er dol op. Waarom? Misschien vanwege de geur en kleur? Of mankeerde ze van alles? De hele plant is namelijk geneeskrachtig, een probaat middel tegen jicht, darm en maagklachten.
De ontstekingsremmende werking is in 1830 ontdekt, en van de naam Spirea is ons woord aspirine afgeleid. De plant bevat de zelfde stoffen (salicylzuur).
Waar het nog allemaal goed voor is? Te veel om op te noemen. Misschien nog een tip voor de wijnmakers, gemengd met deze plant krijgt de wijn een zoete muskaatachtige smaak, mocht het opsnuiven van de geur van de bloemen ons niet in tweeën splitsen? het drinken van zo’n wijntje dan misschien wel.
Leen Verhoeven, oktober 2015
Moerasspirea